مشاوره دانش بنیان

پیوند صنایع بزرگ و دانش بنیان های نوپا

می دانید که دانش بنیان ها در اقتصاد و توسعه آن نقش مهمی را ایفا می کنند. با این وجود هدف بر این است که سهم این مجموعه ها در این زمینه بیشتر شده و فعالیت های خود را در این عرصه گسترش دهند. این مهم با ایجاد ارتباط میان دانش بنیان ها و صنایع بزرگ ممکن می شود. در ادامه مطلب به بررسی های بیشتر در این باره پرداخته می شود. 

در بیست و ‌چهارمین جلسه کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران موضوع چالش های همکاری فناورانه بین شرکت های نوپای دانش بنیان و شرکت های بزرگ از سوی عضو هیات علمی پژوهشکده مطالعات فناوری مورد نقد و بررسی قرار گرفت.

این موضوع در حالی به بحث گذاشته شد که کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران در تلاش است تا با برقراری گفتمانی در میان صاحبان کسب و‌ کار و ایده های نوآورانه، به این خواسته نزدیک شود که چه مدل مناسب و قابل پیاده سازی در ایران برای ورود بنگاه ها به توسعه فناوری در کسب و‌ کار و تولید خود وجود دارد و چگونه می توان پیوند و ارتباطی برد_برد میان صنایع بزرگ و استارت آپ ها و خالقان کسب‌ و‎ کار و ایده های نو برقرار کرد.

از این رو، در نشست اخیر این کمیسیون، با دعوت از یک گروه علمی و مطالعاتی از پژوهشکده مطالعات فناوری این موضوع مورد بحث و تحلیل قرار گرفت.

رضا اسدی فر، عضو هیات علمی این پژوهشکده و معاون توسعه بازار ستاد فناوری نانو، در تحلیلی به بررسی چالش های همکاری فناورانه بین شرکت های دانش بنیان و بنگاه های بزرگ پرداخت که به طور مفصل در کتابی با عنوان «بزرگ مریخی،کوچک ونوسی» از سوی وی و به همراه یاسر خوشنویس و آرمان خالدی گردآوری و تدوین شده است.

اقتصاد مجموعه های دانش بنیان

اسدی فر با بیان این که یکی از اهداف نقشه جامع علمی کشور، تبدیل شدن 20 درصد از اقتصاد کشور به اقتصاد دانش بنیان است، گفت: در اقتصادهای پیشرفته سهم شرکت های کوچک فناوری محور کمتر از 5 درصد و در ایران حدود یک درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) است.

وی دلیل عمده این که در دنیا، دانش و فناوری سهم عمده ای در اقتصادهای مبتنی بر نوآوری دارد را قرار گرفتن نوآوری شرکت های کوچک فناوری‌ محور در بستر تولید و تجارت شرکت های بزرگ و بین‌ المللی عنوان کرد بیان کرد که شرکت های بزرگ صنعتی از قدرت سرمایه گذاری بالا و شناخت بازار برخوردار هستند در حالی که شرکت های نوپا نیز به توانمندی نوآوری بالا و دسترسی آسان به نیروهای انسانی متخصص مجهز هستند.

سفر ستاری به لرستان

دکتر ستاری مجددا سفری به لرستان داشته و در طی آن به بررسی برخی طرح ها و پروژه های تحقیقاتی پرداختند. مرکز پرورش موش آزمایشگاهی نیز با حضور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افتتاح شد. در این سفر همچنین مصوبات سفر قبلی پیگیری شده و بر راه اندازی کارخانه نوآوری در اردیبهشت ماه سال آینده تاکید شد. 

ستاری در این سفر به افزایش حمایت های مالی از شرکت های دانش بنیان نوپا و تازه تاسیس تاکید کرد و خواست تحقیقات بیشتر و کاربردی تری در خصوص ظرفیت های استان با محوریت گیاهان دارویی، کشاورزی و دامپروری انجام شود چراکه معتقد است ظرفیت مطالعات بسیاری در این حوزه ها وجود دارد.

مرکز نوآوری دانشگاه لرستان و یک مزرعه تحقیقاتی علمی نخستین اهداف سفر ستاری در لرستان بود که با بازدید از این مراکز علاوه بر این که در جریان چگونگی فعالیت آنان قرار گرفت، مسایل و مشکلات پیش رو را نیز بررسی و دستورات لازم برای حل آن را صادر کرد.

مزرعه تحقیقاتی و آموزشی مرغ بومی دانشگاه لرستان آبان ماه سال گذشته با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با ظرفیت پرورش بیش از 2 هزار قطعه با استفاده علم و دانش روز کشاورزی، به منظور پرورش نژاد مرغ بومی و وزن گیری سریع آن ها راه اندازی شد.

حمایت از تولیدکنندگان ایران داخلی

ستاری در بازدید از این مزرعه بیان کرد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آمادگی حمایت از تولیدکنندگان داخلی، کارآفرینان و فناوران را دارد.

وی با تاکید بر ضرورت حمایت مسوولان از فعالیت های تولیدی و فناوری اظهار داشت: این اقدامات در راستای تقویت تولیدات داخلی بر اساس توانمندی و ظرفیت های بومی است که باید گسترش یابد.

ستاری مرکز نوآوری دانشگاه لرستان را نیز بازدید کرد و در جریان اقدامات آن قرار گرفت، مرکزی که سال گذشته در سفر وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اعتبار اولیه 800 میلیون تومان بهره برداری شد و سالانه بر اساس تعداد واحدهای فعال فناور، بودجه اختصاصی دریافت می کند.

آئین پویش ره سلامت با حضور وزیر بهداشت

دوازدهمین آئین پویش ره سلامت به صورت یک ویدئو کنفرانس برگزار شد. در این جلسه با حضور وزیر بهداشت، برخی پروژه ها افتتاح شده و اظهاراتی توسط جناب وزیر در این باره بیان شد. همچنین از دیگر موارد بررسی شده در این نشست حضور و فعالیت دانش بنیان ها در عرصه سلامت می باشد. در ادامه در این باره بیشتر بدانید. 

سرپرست معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، در دوازدهمین آئین پویش ره سلامت که با حضور وزیر بهداشت و به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شده و با افتتاح 9 پروژه سلامت، پژوهشی و فناوری در 7 دانشگاه علوم پزشکی کشور همراه است، گفت: روز ملی پژوهش و فناوری درواقع یک روز نمادین است که هر سال آن را جشن می گیریم و امروز این تلاش ها با بحث بیماری کووید 19 همراه شده است که در کنار آن پزشکان، پرستاران و تیم بهداشت و درمان کشور با تلاشی خستگی ناپذیر در کنترل این اپیدمی جان فشانی کردند و امروز مفتخر هستیم که از دستاوردهایی رونمایی کنیم که به نوعی به مبحث کووید 19 نیز مرتبط است.

او در ادامه گفت: رتبه ما در حوزه پژوهش در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است، اما در کنار آن رتبه فناوری ما و رتبه ابداعات و اختراعاتمان فاصله معناداری با رتبه های پژوهشی مان دارد و این موضوع پیام مهمی برایمان دارد، مثلا این که چقدر از تحقیقات ما به خلق ثروت و رفاه جامعه منجر می شود یا پرسش هایی از این قبیل که همه آن ها به نوعی در مبحث ابداعات، اختراعات و فناوری می تواند ترجمه شود.

نجفی تصریح کرد: رتبه تحقیقاتی و پژوهشی کشور براساس نمایه اسکوپوس، در رشته های مختلف بین 8 تا 15 یا 16 متفاوت بوده است، اما رتبه Global Innovation Index ما در دنیا براساس آخرین رتبه بندی، 67 بوده است که رتبه بسیار پایینی بوده و در شان جمهوری اسلامی ایران نیست. لذا حرکت به سمت دانشگاه های نسل سوم و چهارم رسالتی مهم در این شرایط است. شاید یکی از بهترین مثال هایی که می توان زد، مبحث اپیدمی کووید 19 است که همه کشورهای دنیا درگیر آن هستند و این که دانش کشورمان چقدر به حل این مشکل کمک کرده نیز یک ملاک های بسیار خوب برای سنجش اثربخشی دانش ما در داخل کشور و در کل دنیا است.

سرپرست معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در ادامه به چند آمار در حوزه فناوری اشاره و تاکید کرد: نیاز داریم که کشور در این زمینه شتابان تر از گذشته حرکت کند.

پارک های فناوری و صنعت

پارک های فناوری همواره در توسعه اقتصادی کشور نقش بسزایی را ایفا کرده اند اما این پارک ها در زمینه صنعت چندان ندرخشیده و لازم است ارتباط آنها با صنعت بهبود یابد. به گفته مسئولان مربوطه عدم عملکرد یکپارچه و منسجم دولت در این زمینه موجب بروز این موضوع شده است. در ادامه قصد داریم این مسئله را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم. 

رضا تقی پور انوری عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی اذعان داشت: سهم تولید شرکت های دانش بنیان در تولید ناخالص ملی 2 درصد است. لیکن با توجه به زیرساخت هایی که مهمترین آن ها تربیت نیروی انسانی است قطعا می بایست در آینده نزدیک این سهم در کشور به چندین برابر برسد.

وی افزود: باید دید که در تبدیل علم و دانش به فناوری و تبدیل فناوری به صنعت که محصول خروجی صنعت است، چه میزان تلاش صورت گرفته است. واقعیت این است که اگر چه تلاش بسیاری در کشور انجام شده ولی در اجرا موفقیت کامل نداشتیم.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با بیان این که باید در حوزه آموزش و پژوهش جهت ها را اصلاح کنیم، گفت: پژوهش و تحقیقات در کشور ابتدا باید سعی کند تا مشکلات کشور را برطرف سازد.

وی در پایان گفت: باید این واقعیت را بپذیریم که دولت در مدیریت زنجیره علم، تحقیقات، فناوری و صنعت یکپارچه عمل نکرده است و می بایست این انسجام در ساختار دولت بیشتر شود و ارتباط پارک های فناوری با صنعت بیشتر شود به شکلی که بتوان از صنعت سرمایه لازم را برای پارک ها تامین کنیم و تولید فناوری را که محصول پارک های فناوری هستند به صنعت منتقل کنیم. اگر بتوان این چرخه را مستقل از منابع دولتی تامین کرد، قطعا میزان رشد پارک های فناوری و شرکت های دانش بنیان در کشور جهش چندبرابری خواهد داشت.

واحدهای فناور در کشور

وی افزود: در آن زمان زیر 200 هزار دانشجو داشتیم و اکنون بعد از دو دهه تعداد دانشجویان کشور بالغ بر 4 میلیون نفر شده است. در سال 68 و قبل از آن هر فردی برای استخدام در عضو هیئت علمی می بایست برای اخذ مدرک دکتری در خارج تحصیل کرده باشد، لیکن بعد از سه دهه بر نظام جمهوری اسلامی کسی به ذهنش خطور نمی کرد که برای تربیت استاد دانشگاه می بایست فردی را به خارج از کشور بفرستند و اکنون خوشبختانه، تعداد دانشجویانی که برای تحصیل به کشور حضور پیدا می کنند به مراتب از دانشجویانی که برای دکتری به خارج فرستادیم، بیشتر است.

ربات توانبخشی

دانش بنیان های حوزه پزشکی و تجهیزات آن موفق به ارائه دستاوردی دیگر شده اند. یک شرکت دانش بنیان با ارائه محصولی در راستای کمک به بیماران آسیب نخاعی و معلولین خوش درخشیده است. محصول این شرکت با عنوان اولین ربات اسکلت بیرونی توانبخشی یک گزینه بسیار مناسب برای افرادی است که از ناحیه نخاع آسیب دیده اند. 

سید مصطفی حوائجی مدیرعامل شرکت دانش بنیان پداسیس در مورد شرکتش گفت: این شرکت کار خود را از سال 93 شروع کرده و در حوزه ساخت ربات های توان بخشی برای معلولان فعالیت می کند. ما توانستیم در سال 95 نخستین ربات اسکلت بیرونی توان بخشی به نام اکسوپد را در ایران و در خاورمیانه بسازیم.

وی با بیان این که نمونه خارجی این ربات سال 2013 توسط یک شرکت آمریکایی به نام ریواک ساخته شده است، ادامه داد: هم اکنون نیز در حال بازاریابی و توسعه بازار این فناوری هستیم و تاکنون پنج مورد از این ربات ها را فروخته ایم.

حوائجی در مورد چشم انداز این شرکت افزود: در فاز اول قصد داریم که نیاز داخلی ایران را تامین کنیم. متاسفانه به دلیل کم بودن امنیت جاده ها و اتومبیل ها، تصادفات جاده ای در ایران بالاست و در سال بالغ بر 5 هزار نفر قطع نخاعی می شوند و به همین دلیل از جامعه طرد و خانه نشین می ‌شوند. بسیاری از آن ها نیز افراد جوان هستند. ما امیدواریم که با کمک این دستگاه، این افراد را به جامعه بازگردانیم. این یک حرکت ملی است و سعی داریم که خیلی سریع این فناوری را به بهره برداری برسانیم.

وی ادامه داد: در فاز بعدی نیز قصد داریم این فناوری را برای کشور‌های منطقه تولید کنیم. در منطقه نیز به دلیل بحث ایمنی و جنگ ها تعداد قطع نخاعی بالاست و سعی داریم که در سطح بین المللی نیز فعالیت کنیم. از آن جا که قیمت ربات ما حدود یک پنجم قیمت شرکت های آمریکایی است؛ ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات داریم.

چالش های مجموعه های دانش بنیان

مدیرعامل این شرکت دانش بنیان در مورد چالش های شرکتش اظهار داشت: مهم ترین چالش ما جدید بودن و ناشناخته بودن این فناوری است و باید انرژی بسیاری صرف کنیم تا آن را به کاربران و کسانی که نیاز دارند، معرفی کنیم. در همین راستا نیز برنامه داریم تا با راه اندازی ایونت های مختلف جامعه هدفمان را مطلع کنیم.